صنعت گوشیهای هوشمند در نقطهای عجیب قرار گرفته است. از یک سو، هوش مصنوعی در حال بازتعریف تواناییهای گوشیهاست و به حافظه بیشتر و ذخیرهسازی سریعتر نیاز دارد. از سوی دیگر، بحران جهانی کمبود رم، تولیدکنندگان را مجبور کرده مشخصات سختافزاری را کاهش دهند.
در سال ۲۰۲۶ ممکن است به سمتی برویم که گوشیهای ۲۴ و ۱۶ گیگابایتی بهتدریج ناپدید شوند و ۱۲ گیگابایت رم به سقف جدید برای بیشتر پرچمداران تبدیل شود.
۱. کند شدن پیشرفت هوش مصنوعی توسط خودش
کمبود جهانی رم شرایط عجیبی را برای گوشیهای هوشمند ایجاد کرده است. در حالی که هوش مصنوعی برای عملکرد بهینه به حافظه بیشتری نیاز دارد، سختافزار در جهت مخالف حرکت میکند. سازندگان تراشه مانند سامسونگ و SK Hynix تمرکز خود را از DRAM مخصوص گوشیهای هوشمند به HBM سودآورتر برای سرورهای هوش مصنوعی منتقل کردهاند. این تغییر باعث افزایش نزدیک به ۴۰ درصدی قیمت DRAM شده و مستقیماً روی تولیدکنندگان گوشی تأثیر گذاشته است.
همان قابلیتهای هوش مصنوعی که قرار است گوشیها را متحول کنند، اکنون بیش از هر زمان دیگری به حافظه محلی نیاز دارند. گوشیهایی که مدلهایی مانند Gemini Nano گوگل یا Galaxy AI سامسونگ را اجرا میکنند، تنها برای پردازش روی دستگاه، حدود ۳ تا ۴ گیگابایت رم رزرو میکنند. با افزایش قیمت رم، تولیدکنندگان ممکن است برای کنترل هزینهها، میزان حافظه را کاهش دهند. بهطور paradoxical، همان انقلاب هوش مصنوعی که به رم بیشتری نیاز دارد، ممکن است بهدلیل این کمبود آسیب ببیند و در نهایت، هوش مصنوعی باعث کند شدن پیشرفت خودش شود.
این مشکل فقط محدود به موبایل نیست. بازار دسکتاپ و لپتاپ نیز با همین چالش روبهروست و تولیدکنندگان رایانههای شخصی با افزایش هزینه قطعات دستوپنجه نرم میکنند.
۲. گوشیهای پرچمدار
برای گوشیهای ردهبالا، این وضعیت یک دوراهی قیمتی ایجاد میکند. دستگاههایی مانند Galaxy S Ultra، سری Pixel Pro و گوشیهای گیمینگ ROG و Red Magic، شهرت خود را بر پایه مشخصات قدرتمند ساختهاند. این دستگاهها برای پردازش محلی هوش مصنوعی، اجرای همزمان چند برنامه و ضبط ویدئوی با وضوح بالا، به حداقل ۱۲ گیگابایت رم متکی هستند.
کاهش رم در این مدلها ارزش پیشنهادی آنها را تضعیف میکند. تولیدکنندگان مجبور میشوند یا قیمتها را افزایش دهند یا افت محسوس عملکرد را بپذیرند. هیچکدام از این گزینهها برای برندها یا مصرفکنندگان ایدهآل نیست. در حالی که هوش مصنوعی به محور اصلی بازاریابی گوشیها تبدیل شده، کاهش حافظه پیام درستی منتقل نمیکند. از طرفی، بالا بردن بیش از حد قیمتها نیز میتواند خریداران اصلی بازار را دور کند.
با این حال، یک راهحل میانی وجود دارد. در سال ۲۰۲۶، بسیاری از پرچمداران ممکن است برای کنترل قیمتها به ۸ گیگابایت رم بسنده کنند و فقط نسخههای Pro یا Ultra سطح بالا، ۱۲ گیگابایت رم را حفظ کنند؛ آن هم کمتر از ۱۶ گیگابایتی که پیشتر دیده میشد. این مدلهای گرانتر برای تولیدکنندگان محتوا، کاربران حرفهای و گیمرهایی طراحی میشوند که واقعاً از پهنای باند حافظه بیشتر بهره میبرند.
۳. گوشیهای میانرده و اقتصادی
بیشترین تأثیر بحران رم در گوشیهای میانرده و اقتصادی دیده خواهد شد. در سال ۲۰۲۴ و اوایل ۲۰۲۵، وجود ۸ تا ۱۲ گیگابایت رم در گوشیهای زیر ۳۰۰ دلار رایج شد، اما این روند ممکن است در سال ۲۰۲۶ معکوس شود. برندهایی که سعی دارند قیمتها را ثابت نگه دارند، احتمالاً در مدلهای ارزانتر به ۶ یا حتی ۴ گیگابایت رم بازمیگردند.
در حالی که ۴ گیگابایت رم برای کارهای سادهای مانند پیامرسانی و تماس تصویری کافی است، در اجرای همزمان چند برنامه یا بازیها با مشکل مواجه میشود. استاندارد واقعبینانه برای بیشتر گوشیهای میانرده در سال ۲۰۲۶ احتمالاً ۶ گیگابایت رم خواهد بود. در میانردههای پایینتر و گوشیهای اقتصادی، حافظه ممکن است به ۴ گیگابایت کاهش یابد که یک عقبگرد آشکار محسوب میشود.
همچنین باید توجه داشت که بسیاری از تولیدکنندگان ممکن است دیگر میزان واقعی رم فیزیکی و نوع آن را بهطور شفاف اعلام نکنند. در عوض، برندها احتمالاً اعداد اغراقآمیزی را با ترکیب رم سختافزاری و چیزی که بهعنوان رم مجازی شناخته میشود، تبلیغ خواهند کرد. این روش میتواند پیکربندیهای ضعیفتر رم فیزیکی را در جدول مشخصات پنهان کند، در حالی که رم مجازی در استفاده روزمره نمیتواند جایگزین رم واقعی شود.
۴. واقعاً چقدر رم نیاز دارید؟
برای استفاده روزمره، تفاوت بین ۸ و ۱۲ گیگابایت بیشتر به راحتی کار برمیگردد تا توانایی. بیشتر برنامهها برای کار در محدودیتهای سخت حافظه بهینه شدهاند، بهویژه در iOS که حتی با ۸ گیگابایت رم هم قابلیتهای مبتنی بر هوش مصنوعی مانند Apple Intelligence اجرا میشوند. اندروید اگرچه رممحورتر است، اما مدیریت حافظه آن بالغتر شده و ۸ گیگابایت اکنون حداقل امن برای تجربهای روان به حساب میآید.
اگر کاربر چندوظیفهای هستید، زیاد بازی میکنید یا به قابلیتهای هوش مصنوعی مانند رونویسی زنده یا بازسازی عکس متکی هستید، ۱۲ گیگابایت رم نقطه ایدهآل است. این میزان فضای کافی ایجاد میکند تا حتی با رزرو چند گیگابایت توسط هوش مصنوعی روی دستگاه، همهچیز بدون گلوگاه اجرا شود.
بیش از ۱۲ گیگابایت؟ این مقدار بیشتر برای کاربران خاص کاربرد دارد؛ مثل تدوینگران حرفهای ویدئو با موبایل یا گیمرهای ورزشهای الکترونیکی. برای بقیه کاربران، ۱۶ گیگابایت تفاوت محسوسی نسبت به ۱۲ گیگابایت ایجاد نخواهد کرد.
